|
|
Derleme Yazı Review Article |
mRNA Temelli Aşıların İn-vivo İletimi ve Uygulama Yolları In-vivo Delivery of mRNA-Based
Vaccines and Administration Routes *Ramazan
GÜMRAL1 [ID] Özet Messenger (haberci) ribonükleik
asit (mRNA) moleküllerinin aşı veya genetik tedavi amaçlı kullanımında protein
ekspresyonunun etkinliğini
belirleyen önemli parametrelerden biri bu
moleküllerin hücre içerisine iletilmesinde başvurulan yaklaşımlardır. Viral vektör aracılı olmayan genetik bilgi transferi olarak da
tanımlanan mRNA temelli aşı sistemlerinin hücrelere verimli bir şekilde iletilebilmesi için birçok farklı yaklaşım denenmiştir. Bu yöntemlerden biri mRNA moleküllerinin
herhangi bir taşıyıcı molekül
olmaksızın çıplak olarak dokulara doğrudan
verilmesidir. Çıplak mRNA hücre dışı RNazlar (extracellular
RNases) tarafından hızla yıkılır ve hücre içerisine verimli bir şekilde alınamaz. Bu nedenle, mRNA'nın hücreye alınmasını kolaylaştıran çeşitli
biyokimyasal (protamin ve penetre edici peptitler gibi) ve fiziksel-mekanik yöntemler (elektroporasyon
ve gen tabancası gibi) geliştirilmiştir. Öncelikle terapötik kanser aşılarının iletiminde başvurulan
farklı bir yaklaşım ise otolog dendritik hücrelere (DH) ex-vivo
mRNA yüklenmesi ve transfekte edilen DH’lerin
tekrar dokulara enjekte edilmesidir. Ölçeklenebilir üretim için ideal bir
yaklaşım olmayan bu sistem salgınlara müdahalede
veya toplumsal bağışıklamada
yetersiz kalacağı için bu stratejiye alternatif olan üçüncü bir mRNA
iletim sistemi olarak nanopartikül taşıyıcılar geliştirilmiştir. Lipit nanopartiküller, polimerler ve katyonik nano-emülsiyonlar gibi farklı taşıyıcı sistemleri
içeren bu nanopartiküller protamin, kolesterol ve polietilenglikol gibi çeşitli moleküllerin eklenmesi ile
modifiye edilebilmektedir. Aşılama ile ulaşılmak istenilen hedefe göre mRNA temelli sistemler intradermal,
subkutan, intranazal, intrasplenik, intravenöz ve intramusküler enjeksiyon gibi çeşitli
yollarla doku-hedefli veya sistemik olarak verilebilmektedir. Bu derleme
makalede mRNA bazlı aşıların hücrelere ve dokulara verimli bir şekilde in-vivo
iletilmesi için kullanılan tekniklerin bir özeti sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Optimizasyon,
Lipit nanopartikül, Kararlılık, İmmünojenisite, RNaz. Abstract One of the
important parameters determining the efficiency of protein expression in the
use of messenger ribonucleic acid (mRNA) molecules for vaccine or genetic
therapy is the approaches used in the delivery of these molecules into the
cell. Many different approaches, also defined as non-viral vector-mediated
gene transfer, have been tried in order to efficient delivery of mRNA-based
vaccine systems to cells. One of these methods is delivery of naked mRNA
molecules directly to tissues without any carrier molecules. Naked mRNA is
rapidly degraded by extracellular RNases and cannot be efficiently taken into
the cell. Therefore, various biochemical (such as protamine and penetrating
peptides) and physical-mechanical methods (such as electroporation and gene gun)
have been developed that facilitate the uptake of mRNA into the cell. A
different approach, which is primarily used in the delivery of therapeutic
cancer vaccines, is ex-vivo loading of mRNA into autologous dendritic cells
(DCs) and re-injection of transfected DCs into tissues. Since this system,
which is not an ideal approach for scalable production, will be inadequate in
response to epidemics or in community immunization, nanoparticle carriers
have been developed as a third mRNA delivery system as an alternative to this
strategy. These carrier systems, include different designs such as lipid
nanoparticles, polymers and cationic nano-emulsions,
can be modified adding a variety of molecules such as protamine, cholesterol
and polyethyleneglycol. mRNA based systems can be
administered systemically or tissue-targeted by various means such as
intradermal, subcutaneous, intranasal, intrasplenic, intramuscular and
intravenous injections, depending on the target to be achieved by
vaccinating. A summary of the techniques used for efficient in-vivo delivery
of mRNA-based vaccines to cells and tissues was presented in this review
article. Keywords: Optimization, Lipid nanoparticle,
Stability, Immunogenicity, RNase. Şekil 1. mRNA’ların hücre içine iletimi için geliştirilen sistemler
ve verilme yolları. Şekilde yer alan bazı görsellerin grafik tasarımında referans [2]‘den yararlanılmıştır. Şekil 1 png Figure 1. Systems
developed for intracellular delivery of mRNAs and delivery routes. Reference
[2]
was utilized in the graphical design of some
images in the figure. Figure 1 png Şekil 2. mRNA’ların hücre içine iletimi için geliştirilen polimer ve
lipit temelli sistemler. Şekilde yer alan görsellerin grafik tasarımında
referans [2]‘den yararlanılmıştır. Şekil 2 png Figure 2. Polymer
and lipid-based systems developed for intracellular delivery of mRNAs.
Reference [2] was utilized in the graphical
design of the images in the figure. Figure 2 png Şekil 3. mRNA aşılarının in-vivo verilme
yolları. Şekildeki bazı bilgiler referans [2]‘den alınmıştır. Şekil 3 png Figure 3. Routes
of in-vivo administration of mRNA vaccines. Some
information in the figure is taken from reference [2]. Figure 3 png |
DOI: 10.46683/jmvi.2020.16 |
|
Article in Turkish |
|
|
|
1Department of Medical Microbiology,
Gulhane Medical Faculty, University of Health Sciences, Ankara, Türkiye. |
|
|
|
*Corresponding author Ramazan Gümral; Prof., Department of
Medical Microbiology, Gulhane Medical Faculty, University of Health Sciences,
Ankara, Türkiye. E-mail: rgumral@gmail.com |
|
|
|
Received: 18.12.2020 Accepted: 14.01.2021 Published: 15.01.2021 |
|
Cite as: Gümral
R. In-vivo Delivery of mRNA-Based Vaccines and Administration Routes. J Mol
Virol Immunol 2020; 1(3): 18-26. |
|
|
|
View in academic indexes and databases |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cited by 1 article*, 0 book chapter. |
|
[1] Sarı O, Tekin K. An Overview
of the Safety Profile, Advantages and Disadvantages of mRNA Based Vaccines in the SARS-CoV-2 Pandemic. J Mol Virol Immunol 2020; 1(4): 30-40. doi: 10.46683/jmvi.2020.21 |
|
©Copyright JMVI.
Licensed by Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC
BY-NC 4.0). |