|
|
Derleme Yazı Review Article |
Aşı Teknolojisinde Yeni Bir
Dönem: mRNA Temelli Aşı Tasarımı A New Era in Vaccine Technology:
mRNA-Based Vaccine Design Fatih
ŞAHİNER1 [ID], *İsmail Selçuk AYGAR2 [ID] Özet Messenger RNA (mRNA) teknolojisi
hem genetik hastalıkların ve kanserlerin tedavisinde (terapötik kanser aşıları) hem de enfeksiyöz hastalıkların yayılımının önlenmesinde
gelecek vaat eden yeni nesil bir yaklaşımı temsil eder. mRNA aşı sistemlerinin temel mantığı istenilen bir proteinin viral bir
enfeksiyonu taklit ederek vücutta üretilmesini sağlamak ve onun işlevlerinden yararlanmaktır. DNA temelli sistemlerden ve viral vektörlerden farklı olarak üretilmek
istenilen proteine ait genetik kodu taşıyan mRNA
molekülleri ikinci bir aracı genetik sistem olmaksızın hücrelere doğrudan iletilir ve protein üretimi için gönderilen
mesajın sitoplazmaya ulaşması yeterli
olduğundan bu moleküller kromozomal yapılara entegre olma riski taşımazlar. mRNA temelli sistemlerin
tasarlanmasındaki temel zorluklar bu moleküllerin hücre içi ve hücre dışı enzimlere çok duyarlı olması, stabilizasyon sorunları, doğal immün sistem tarafından tanınarak
ortadan kaldırılması gibi sınırlayıcı özelliklerdir. Tüm bu problemlerin üstesinden gelmek ve başarılı mRNA transfeksiyonu
elde etmek adına kapak analogları, modifiye nükleotidler, genetik sekans mühendisliği müdahaleleri, taşıyıcı partiküller ve oda
sıcaklığına dayanıklı mRNA
sistemlerinin geliştirilmesine
yönelik alanlarda son 10 yılda önemli
ilerlemeler kaydedilmiştir. Bir diğer önemli nokta
ise mRNA sistemlerinin immünojenisitesinin optimize edilmesidir; istenilen
adjuvan benzeri etkileri belirli bir derecede korurken, otoimmünite veya aşırı duyarlılık
reaksiyonlarına neden olabilecek antijenik
uyarılardan kaçınma arasındaki
dengeyi sağlamak önemlidir. Bu amaçla özel saflaştırma yöntemlerinin seçimi ve ökaryotik
mRNA’lara benzer motiflerin kullanılması gibi yaklaşımlar ve ek adjuvanlarla beraber kullanılan sistemler tasarlanmıştır. Replike olabilen mRNA sistemleri adjuvan özelliği sergileyen
çift zincirli RNA (dsRNA)
gibi kendi adjuvanlarını üretebilmesi
ve daha uzun süreli antijen
üretimi ile farklı amaçlara yönelik yeni ve düşük üretim
maliyetli tasarım sistemleri
olarak denenmektedir. Aynı mRNA molekülü üzerinden birden fazla antijenin
veya proteinin hücresel
ekspresyonu gibi esnek seçenekler de
denenmiştir. Bu makalede mRNA temelli
sistemlerin alternatif tasarımlarına değinilmiş ve mRNA aşı teknolojisindeki son gelişmelerin bir özeti sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Optimizasyon,
Replikon, Kararlılık, İmmünojenisite,
RNaz. Abstract Messenger RNA
(mRNA) technology represents a promising next-generation approach to both the
treatment of genetic diseases and cancers (therapeutic cancer vaccines) and
the prevention of the spread of infectious diseases. The basic principle of
mRNA vaccine systems is to ensure that a desired protein is produced in the
body by mimicking a viral infection and to benefit from its functions. Unlike
DNA-based systems and viral vectors, mRNA molecules carrying the genetic code
of the desired protein to be produced are directly transmitted to the cells
without a second intermediary genetic system, and these molecules do not have
the risk of integrating into chromosomal structures, since it is enough for
the message sent to reach the cytoplasm for protein production. The main
difficulties in designing mRNA-based systems are the limiting features of
these molecules, such as being very sensitive to intracellular and extracellular
enzymes, stabilization problems, and eliminating them by being recognized by
the innate immune system. In order to overcome all these problems and achieve
successful mRNA transfection, significant progress has been made in the last
10 years in the fields of cap analogs, modified nucleotides, genetic sequence
engineering interventions, carrier particles and the development of room
temperature resistant mRNA systems. Another important point is optimizing the
immunogenicity of mRNA systems; the balance between avoiding antigenic
stimuli that can cause autoimmunity or hypersensitivity reactions and
maintaining a certain degree of desired adjuvant-like effects is important.
For this purpose, approaches such as the selection of special purification
methods and the use of motifs similar to eukaryotic mRNAs and systems used
with additional adjuvants have been designed. Self-amplifying mRNA systems
are being tested as new and low production cost design systems for different
purposes with the ability to produce their own adjuvants, such as double
strand RNA (dsRNA) that exhibit adjuvant properties, and with longer antigen
production. In this article, alternative designs of mRNA-based systems are
discussed and a summary of recent developments in mRNA vaccine technology is
presented. Keywords: Optimization, Replicon, Stability,
Immunogenicity, RNase. Şekil 1. mRNA aşı sistemlerinin tasarımında yer alan ana bileşenler
(bu sistemler nükleozit-modifiye mRNA tasarımı veya sekans mühendisliği ile geliştirilebilmekte
veya bu sisteme kişiye özel kanser aşılarında olduğu gibi çok sayıda
antijenik epitop eklenebilmektedir). Şekil 1 png Figure 1. Key
components involved in the design of mRNA vaccine systems (these systems can
be developed by nucleoside-modified mRNA design or sequence engineering, or
multiple antigenic epitopes can be added to this system, as in personalized
cancer vaccines). Figure 1 png |
DOI: 10.46683/jmvi.2020.15 |
|
Article in Turkish |
|
|
|
1Department of Medical Microbiology,
Gulhane Medical Faculty, University of Health Sciences, Ankara, Türkiye. 2Department of Medical Microbiology,
Gulhane Training and Research Hospital, Ankara, Türkiye. |
|
|
|
*Corresponding author İsmail Selçuk Aygar; MD, Department of
Medical Microbiology, Gulhane Training and Research Hospital, Ankara, Türkiye. E-mail: drisa1986@hotmail.com |
|
|
|
Received: 10.12.2020 Accepted: 12.01.2021 Published: 13.01.2021 |
|
Cite as: Şahiner
F, Aygar İS. A New Era in Vaccine Technology: mRNA-Based Vaccine Design. J
Mol Virol Immunol 2020; 1(3): 9-17. |
|
|
|
View in academic indexes and databases |
|
|
|
|
|
Cited by 2 articles*, 1 book chapter. |
|
[1]* Şahiner F. Is
the New Global Threat Biological Warfare or Sustainable Health Security? J Mol Virol Immunol 2021; 2(1): 18-28.
doi: 10.46683/jmvi.2021.27 |
|
[2]* Şahiner F.
Basic Characteristics of Medically
Important Alphaviruses (Togaviridae). Life Med Sci 2022; 1(1): 1-13. doi: 10.54584/lms.2022.1 |
|
[3] Koç EŞ, Gürbilek M. Aşı Üretiminde Kullanılan Yapılar (Bölüm 3). In: Solmaz H (ed), Koruyucu Hekimlikte Aşı (1st edition).
2021, Karabük Üniversitesi Yayınları, Karabük, Türkiye. pp:45-70. |
|
©Copyright JMVI.
Licensed by Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC
BY-NC 4.0). |